بیا به تاریخ کودکی سفر کنیم ! - وبلاگ بهروز

به گزارش وبلاگ بهروز، فریبا خانی:موزه کودکی جای بی نظیری است. این جا می توانی به دوهزار سال قبل از میلاد، سفر کنی؛ به زمانی که بچه ها روی لوح های گِلی مشق می نوشتند و از دفتر، کتاب، وایت برد، تبلت و... خبری نبود. می توانی با خط میخی آن ها همراه شوی و مشق هایشان را بخوانی.

مرد دانا، تو مرد دانا، تو مرد دانای کوچک... می توانی اسرار تمدن ایلامی را کشف کنی؛ جایی که زنی در حال سفالگری است و برای کودکش سوت سوتکی می سازد یا اسبی با ارابه ی چرخ دار که خوشحالش کند. موزه ی کودکی ایرانک را مؤسسه ی پژوهشی تاریخ ادبیات بچه ها با همکاری سازمان اسناد و کتاب خانه ی ملی ایران و حمایت بخش خصوصی، در ساختمان گنجینه ی سازمان اسناد و کتاب خانه ی ملی ایران برپا نموده و از مرداد 1398 تا خرداد 1399 پذیرای بچه ها و نوجوانان است.

بزبزقندی و ننه سرما و عروسک های آن ها، عروسک های بومی، عروسک های شهر قصه، عروسک هایی که زویا پیرزاد (نویسنده) با آن ها بازی می نموده و حالا در موزه به نمایش درآمده اند. ننوها و گهواره ها هم هستند؛ آن ها که بچه ها در قرن های گذشته درونشان می خوابیدند و لالایی می شنیدند. رخت و لباس های بچه ها سال ها و دهه ها پیش یا بازی های دختران و پسران و... همه و همه را می توانید دراین موزه ببینید و لذت ببرید! تازه اگر دسته جمعی به موزه بیایید داستان هم خواهید شنید. راهنماهای این موزه آدم های جالبی هستند و با راهنماهای موزه های دیگر فرق دارند!

در این جا می توانید به جهانی شاهنامه سفر کنید یا با داستان موش و گربه ی عبید زاکانی آشنا شوید. در کتاب مفتاح الفضولا (نوشته شده در قرن نهم) هم می توانید با واژه های قدیمی بازی ها ی آن موقع چیزهای تازه یاد بگیرید.

فرزانه طاهری قندهاری، مدیر موزه ی کودکی ایرانک می گوید: هفته نامه ی دوچرخه، چهار سال پیش گزارشی تهیه کرد از موزه ی کودکی که در باغ نگارستان برگزار گردید. اما حالا از آن نمایشگاه موزه ، چهار سال گذشته و ما در این مدت تجربیات خیلی بیش تری در حوزه ی بچه ها به دست آورده ایم. طرح با من بخوان را تجربه نموده ایم و کارهای پژوهشی در حوزه ی کودکی انجام داده ایم. امیدواریم کتاب تاریخ کودک و کودکی در ایران در سال آینده به نتیجه برسد و این پروسه را هم طی کنیم. هم اکنون تجربه ی ما در زمینه ی کودکی بسیار زیاد شده است. خیلی پی گیری نموده ایم و امیدواریم که این موزه بتواند فعالیت خود را به شکل دائمی ادامه بدهد و مسئولان ضرورت وجود چنین موزه ای را درک نمایند. او می گوید: متأسفانه با بخش دولتی به نتیجه نرسیدیم، اما بخش خصوصی در برگزاری این نمایشگاه موزه به ما و طرح های فرهنگی دیگر یاری کرد.

جهانی کودکی جهانی مهمی است. ما نباید از کودکی فارغ شویم. طاهری قندهاری می گوید: در کشور ما به کودکی اهمیت داده نمی گردد، بعد می گوییم چرا وضعیت جامعه آشفته است؟ چرا بچه ها غرب گرا هستند؟ چرا بچه ها و نوجوانان ما، سرهایشان را در گوشی فرو نموده اند؟ کودک و نوجوان ما فضای فرهنگی امن ندارد و می توانیم به وسیله ادبیات به بچه ها و نوجوانان یاری کنیم. چه قدر بچه ها را به شهربازی ها ببریم، با آن آلودگی های صوتی و... ما احتیاج به تنوع فضای فرهنگی داریم. رایزنی هایی با شهرداری منطقه داشتیم و قرار است که در تبلیغات موزه به ما یاری نمایند. ما از آن ها خواستیم که آنالیز نمایند حضور موزه ی کودکی در این منطقه چه تأثیری بر اهالی دارد.

مدیر موزه می گوید:در این نمایشگاه فضای ما بزرگ تر از باغ نگارستان است، با این همه فقط توانستیم تقریباً یک دهم آرشیومان را در این فضا به نمایش بگذاریم. ما احتیاج به فضایی بزرگ تر داریم، مخصوصاً فضایی لازم داریم که حیاط داشته باشد و بچه ها در آن به راحتی بچرخند و بتوانیم کارگاه های متنوع برایشان برگزار کنیم. مساحت این جا، 800 متر است و ما دست کم به جایی با 2هزار متر مساحت احتیاج داریم؛ جایی که برای کودک ساخته شده باشد.

طاهری قندهاری می گوید: ما می توانیم در کنار موزه یک بخش پژوهشی هم برای استفاده ی دانشجویان و پژوهشگران فعال در حوزه ی کودک دایر کنیم، اما متأسفانه هم اکنون فضا برای چنین کاری نداریم

شخصیت های مهمی برای آموزش و بهترشدن زندگی بچه ها در کشور ما کار نموده اند. اگر می خواهی با این شخصیت های مهم آشنا شوی، این موزه بهترین جاست! مثلاً می توانی با میرزا حسن رشدیه، کسی که اولین مدارس به سبک مدرن را در ایران به وجود آورد آشنا شوی یا با محمد بهمن ایل بیگی، نویسنده و بنیان گذار آموزش و پرورش عشایر در ایران، میرزا جبار عسگرزاده، معروف به جبار باغچه بان، بنیان گذار نخستین کودکستان و نخستین مدرسه ی ناشنوایان یا پروین دولت آبادی، شاعر و از بنیان گذاران شورای کتاب کودک و...

کلی تصویرگر و داستان نویس دیگر هم هستند که جهانی کودکی را با آثارشان رنگی کردند.

می توانید برای بازدید از موزه با مادربزرگ ها و پدربزرگ ها به موزه بروید. آن ها بچه ها دو نسل پیش اند. مدیر موزه دراین باره می گوید: پدربزرگ ها و مادربزرگ ها می توانند به نوه هایشان درباره ی اشیای موزه شرح دهند و تعامل یا بازسازی خاطرات فراموش شده اتفاق بیفتد. آن ها خودشان می توانند راهنمای موزه باشند. بچه ها یاد می گیرند که اشیای قدیمی ارزشمندند.

طاهری قندهاری، درباره ی اشیای خیلی ارزشمند موزه می گوید: ما این جا، اسطرلابی داریم که متعلق به دوره ی صفویه است و با این ابزار در گذشته طالع نحس و سعد کودک را می سنجیدند و در زایچه نامه هایی که با تولد کودک تهیه می شده، این اطلاعات ذکر می شده است.

راستی اگر در دوره ی صفویه به جهان می آمدیم و طالعمان نحس بود و این نحوست در زایچه نامه ذکر می شد، چه اتفاقی می افتاد؟ آدم کمی می ترسد.

این جا کلی خبر هست، مثل دست سازهای حلبی، ماشین و سماورهای دست ساز محمدرضا مصطفانیا که روزهای پنج شنبه و آدینه در شاه عبد العظیم فروخته می شد، عروسک اشرف خانم، که اهدایی است، لباس های پیشاهنگی، دیگ و دیگچه های مسی، وَروَند ها یا همان پارچه هایی که بچه ها را با آن ها به گهواره می بستند، کیسه های نمک برای چشم نظر و...

اگر خواستید از موزه دیدن کنید به بزرگ راه حقانی (شرق به غرب)، نبش خیابان کوشا، روبه روی استادیوم شهید کشوری، ساختمان آرشیو کتاب خانه ی ملی، سالن گنجینه بروید.

راستی این موزه روزهای یک شنبه تا آدینه از ساعت 10 صبح تا 9 شب، پذیرای بازدیدنمایندگان است.