خبرنگاران فرایند فرسایش خاک در خراسان &zwnjجنوبی صعودی است - وبلاگ بهروز

به گزارش وبلاگ بهروز، بیرجند - خبرنگاران - مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: فرایند فرسایش خاک در این استان صعودی است و یک سوم اراضی خراسان جنوبی تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارند.

حسن اکبری روز شنبه به مناسبت پنجم دسامبر (15 آذر) روز جهانی خاک گفت: بیش از 2 میلیون هکتار از این اراضی شرایط بحرانی دارند و اگر از خاک های موجود به خوبی حفاظت نگردد در آینده، فرسایش خاک مهم ترین چالش زیست کره خواهد بود، خاکی که برای تشکیل یک سانتیمتر آن زمانی نزدیک به 700 تا هزار سال ضروری است.

وی اضافه نمود: خاک ها به آسانی از بین می فرایند بدون آنکه کسی متوجه باشد و ادامه این فرایند نابودی زمین را در آینده رقم خواهد زد، فرسایش آبی ناشی از کشاورزی غیراصولی خاک را شسته و حاصلخیزی آن را از بین می برد و تخلیه منابع آب زیرزمینی، گره فرونشست خاک را کور می نماید.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: فرسایش خاک به هر دلیلی که باشد، در نهایت منجر به نابودی محیط زیست شده که به دنبال خود زیان مالی بسیاری را به دولت ها تحمیل می نماید چرا که فرسایش خاک باعث از بین رفتن امنیت غذایی و افزایش واردات منابع غذایی شده و فرونشست خاک هم سبب آسیب جدی به زیرساخت های عمرانی نظیر خطوط حمل و نقل، تأسیسات آب، برق و گاز می گردد.

وی با اشاره به 15 آذر ماه روز جهانی خاک گفت: خاک یکی از پیچیده ترین اکوسیستم های موجود در طبیعت و یکی از متنوع ترین سکونت گاه های روی کره زمین است، خاک قشر نازک و در عین حال حیاتی و محلی برای تنوع عظیمی از گونه ها است که همه خدمات ارزشمند و زندگی بخش را برای جامعه به ارمغان می آورد.

اکبری با اشاره به اینکه خاک به همان اندازه که در طبیعت فراوان وجود دارد، ضعیف و شکننده نیز است، گفت: روشن شده که بقا همیشگی تمدن ما به چگونگی رابطه ما با زمین و خاک بستگی دارد ولی همین که به طرف هزاره آینده حرکت می کنیم با مسائل بزرگی چون تغذیه جمعیت فزاینده جهان و چگونگی حفاظت از اتمسفر زمین روبرو می شویم که سابقه نداشتند.

وی اضافه نمود: صنعتی شدن نیز باعث شده که رابطه بین ما و زمین به طرز غیر اصولی و غیر طبیعی پیش رود تا آنجا که امروزه تا 33 درصد از زمین به طور متوسط تا زیاد به دلیل فرسایش، شوری زایی، متراکم شدن، اسیدی شدن و مواد شیمیایی و سایر آلودگی های خاک تخریب شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: در سال های اخیر افزایش زیادی در وسعت بیابان ها مشاهده شده و سالانه وسعت زیادی از اراضی به زیر نقطه صفر از نظر محصول دهی مالی می رسد؛ چنین کاهش قابل ملاحظه ای در کیفیت خاک به علت کشت زیاد، تخریب جنگل ها، چرای بیش از حد و آبیاری غیر علمی و تمامی این فاکتورها منجر به کاهش مواد آلی و مستعد شدن خاک برای فرسایش می شوند.

وی با اشاره به اینکه فرسایش خاک به عنوان نقطه انتهایی افت کیفیت خاک باید مورد توجه قرار بگیرد گفت: فرسایش به عنوان یکی از انواع تخریب خاک، بزرگترین تهدید موجود برای خاک در بسیاری از نقاط جهان است با حذف حاصل خیزترین لایه خاک، موجب کاهش تنوع زیستی می گردد.

اکبری گفت: کیفیت و سلامت خاک تا حد زیادی مشخص کننده میزان فراوریات و پایداری بخش کشاورزی همچنین کیفیت محیط زیست بوده و تأثیر به سزایی بر سلامت کره زمین و حیوان و انسان دارد، در این راستا کنوانسیون مبارزه با بیابان زایی (UNCCD) در کشورهای دارای خشکسالی های شدید یا بیابان زایی مستقیم ترین اقدامات حفاظتی و مدیریتی خاک را با هدف جلوگیری و کاهش تخریب زمین، احیای اراضی تخریب شده جزئی و اراضی بیابانی شده برعهده دارد.

وی با بیان اینکه در کنوانسیون تنوع زیستی نیز دولت ها مسئولیت حفظ تنوع زیستی خود و استفاده پایدار از منابع زیستی را بر عهده دارند بیان کرد: کنوانسیون تنوع زیستی به کاهش چشمگیر تنوع زیستی بر اثر فعالیت های انسانی تاکید دارد که یکی از نتایج ناشی از این فعالیت ها تخریب خاک است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی ادامه داد: ایران نیز همگام با جامعه جهانی موضوع حفاظت از خاک را در برنامه قرار داده از جمله اقدامات مؤثر انجام شده در این زمینه بیابان زدایی در مناطق خشک و کویری کشور و از جمله خراسان جنوبی با اجرای طرح های پیروز پروژه بین المللی ترسیب کربن است.

وی گفت: از دیگر اقدامات انجام شده می توان به تغییر رویکرد کشور در بخش کشاورزی و حرکت به سمت کشاورزی ارگانیک که باعث تثبیت بافت خاک، حفظ چرخه آب، چرخه کربن، چرخه مواد غذایی و آلودگی کمتر زمین است، نام برد.

اکبری گفت: موضوع نظارت بر خاک و تقویت بیشتر آن به ویژه در مناطق خشک چون استان ما باید مورد توجه قرار گیرد چرا که خاک یک متاع عمومی است و نیازمند ارزیابی مالی و تمهیدات سازمانی مرتبط با حفاظت آن برای رفاه عمومی جامعه است.

وی گفت: متاسفانه در خراسان جنوبی به دلایلی چون کاهش رطوبت زمین، چرای بی رویه دام ها، خشکسالی های متعدد، تغییر کاربری ها با مشکل فرسایش خاک رو به رو هستیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با بیان اینکه در خراسان جنوبی نیز مانند بسیاری از نقاط کشور فرایند فرسایش خاک سیر صعودی دارد اضافه نمود: علت این موضوع را باید در خشکسالی های متعدد، کاهش رطوبت زمین، تغییر کاربری ها، چرای بی رویه دام ها و کاهش پوشش گیاهی جست و جو کرد.

وی با اشاره به اینکه تخریب خاک و کاهش پوشش گیاهی به دنبال خود فرسایش بادی و فراوری ریزگردها را به همراه دارد گفت: متاسفانه در یک مقیاس کلی خراسان جنوبی در کنار استان هایی چون سیستان و بلوچستان و کرمان بیشترین اراضی تحت تاثیر فرسایش بادی را داشته است.

اکبری گفت: اگرچه در گذشته موضوع آلودگی و تخریب خاک به صورت قانونمند مورد توجه قرار نگرفته بود ولی با تصویب قانون حفاظت از خاک در سال 98 تمامی ابعاد آلودگی فیزیکی، شیمیایی و زیستی و تخریب خاک لحاظ شده است.

وی اضافه نمود: امید است با نظارت های دقیق و همه جانبه و اجرای قانون گام های موثری در حفظ و پایداری منابع سرزمین برداشته گردد.

روز جهانی خاک مصادف با پنجم دسامبر (15 آذر سال جاری) توسط اتحادیه بین المللی علوم خاک در سال 2002 به جهان معرفی گردید. این روز هر سال با هدف جلب توجه جهانیان به اهمیت خاک به عنوان یک بخش حیاتی و مهم سیستم طبیعی و همین طور حیات بشر برگزار می گردد.

شعار سال 2020 روز جهانی خاک با عنوان خاک را زنده نگه دارید، از تنوع زیستی خاک محافظت کنید مشخص شده است که هدف آن ارتقای آگاهی نسبت به اهمیت حفظ سلامت اکوسیستم ها، مقابله با از دست دادن تنوع زیستی خاک و افزایش رفاه انسان است.