در روزهای قرنطینه چگونه رفتار کنیم؟ - وبلاگ بهروز

به گزارش وبلاگ بهروز، در شرایط کنونی که ویروس کرونا در کشور شیوع پیدا نموده مسئولان امر از مردم خواسته اند که برای قطع چرخه انتقال و انتشار ویروس کرونا در خانه بمانند؛ اما یکی از موضوعاتی که خانواده ها را این روزها درگیر نموده این است که نمی دانند چطور با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند به طوری که در بسیاری از مواقع والدین هنگام برقراری ارتباط با فرزندانشان با مشکل روبرو شده اند.

گوهریسنا انزانی- روانشناس بالینی در گفت وگو با وبلاگ بهروز درباره مهارت ارتباط موثراظهارکرد: مهارت های زندگی مجموعه ای از مهارت ها و شایستگی های فردی است که افراد را برای زیستن در کنار یکدیگر توانمند می نماید. افرادی که این مهارت ها را یاد می گیرند علاوه بر احساس آرامش و تعادل می توانند با پذیرفتن مسئولیت های فردی روزهای خوشی را برای خود و دیگران ایجاد نمایند.

وی اضافه کرد: امروزه بزرگترین مشکل و درماندگی انسان ها، ناتوانی در دستیابی به تفاهم با دیگران به ویژه اعضای خانواده است و در این روزهایی که افراد بیش از پیش در کنار یکدیگر هستند اگر مهارت ارتباط موثر را نداشته نباشند دچار مسائلی چون افسردگی، ترس، خشم و وسواس خواهند شد. اگرچه این روزها اعضای خانواده با یکدیگر مذاکره می نمایند و تعامل دارند اما برقراری ارتباط موثر و سالم کار ساده ای نیست.

انزانی با اشاره به اینکه در جامعه امروز انسان ها به دو صورت کلامی و غیرکلامی با یکدیگر ارتباط برقرار می نمایند، به چگونگی پرورش مهارت ارتباط موثر اشاره و اظهارکرد: در حال حاضر اغلب ارتباطات مردم کلامی و به صورت صحبت کردن همچنین نوشتن است اما باید توجه داشت که در ارتباط کلامی محتوای کلام، نحوه جمله بندی، لحن کلام، نحوه عنوان کردن مطالب، ملاحظات موقعیتی و جمع بندی بسیار مهم است.

وی ادامه داد: در تعاملات انسانی نحوه ارتباط غیرکلامی مانند لمس کردن، تماس چشمی هنگام صحبت، حالت صورت، نحوه ایستادن یا نشستن، ظاهر عمومی، سکوت کردن و... بسیار مورد اهمیت است. در واقع در ارتباطات غیر کلامی اجزای متفاوتی نقش دارند که هرکدام از آن ها بر نحوه ارتباط کلامی اثرگذار هستند. بهتر است هنگام صحبت با افراد به ویژه اعضای خانواده که این روزها بیش از پیش در کنار آنها هستیم این علائم را بشناسیم و سعی کنیم با تماس چشمی هم با یکدیگر هم کلام شویم. باید توجه کرد که هنگام صحبت با اعضای خانواده، حس اعتماد و توجه به فرد مقابل را به او نشان دهیم.

این روانشناس ادامه داد: احساسات خود را به صورت مثبت بیان و مثبت نگر و مثبت گو باشیم و کوشش کنیم نیازهای یکدیگر را درک کنیم، خلاصه گویی کنیم و رفتارهای غیرکلامی خود را با رفتارهای کلامی هماهنگ کنیم، همدل باشیم و تعارض ها و مسائل را به شیوه سازنده ای رفع کنیم. سعی کنیم تمامی احساس، افکار، انتظارات و رفتار خود را به فرد مقابل نشان دهیم. در حال حاضر با توجه به شرایط موجود که افراد اغلب اوقات خود را در خانه سپری می نمایند، میزان اختلافات و سوءتفاهم را کاهش دهیم.

انزانی در ادامه با تاکید بر تفاوت شنیدن و گوش دادن اظهارکرد: شنیدن عملی غیرارادی است اما گوش دادن یعنی دریافت و تفسیر محرک های شنیداری و فعالیتی انتخابی است. در گوش دادن فعال فرد باید به صورت هدفمند به صحبت های فرد مقابل گوش دهد. در گوش دادن فعال، زوجین و والدین باید به تماس چشمی توجه نمایند و علاقه مندی خود را نسبت به صحبت های فرد مقابل بروز دهند، احساسات او را درک نمایند و حین صحبت کردن فرد مقابل، کمتر صحبت نمایند و تحت هیچ شرایطی در مکالمات خود سلطه جویی نداشته باشند.

وی اضافه کرد: عموما افراد در ارتباط با نزدیکان خود تماس چشمی برقرار نمی نمایند، به حرف های فرد مقابل گوش نمی دهند، قضاوت، تحقیر و انتقاد می نمایند، برچسب زنی می نمایند و به جای همدلی، همدردی می نمایند. موعظه، نصیحت ، توصیه ، راه چاره دهی و ارزش یابی های بیش از حد و اشتباه می نمایند، فرد مقابل را با صحبت های خود گول می زنند و بیش از حد از واژه هایی مانند چرا استفاده می نمایند این درحالیست که چنین رفتارها باعث می گردد نتوان ارتباط مناسبی با نزدیکان خود برقرار کرد. اما هرچقدر مهارت ارتباط موثر را در خود پرورش دهیم می توان با اقوام نزدیک به ویژه اعضای خانواده ارتباط بهتری برقرار کرد همچنین باید قبل از برقراری ارتباط افکار و احساسات خود را بشناسیم، رفتار و انتظارات خود را بدانیم. افراد هنگام برقراری ارتباط به خصوصیات فرد مقابل نیز توجه و سعی نمایند اعمال و گفتارشان همسو و به لحن کلام و حرکات بدن خود بسیار دقت نمایند.

این روانشناس سبک های برقراری ارتباط را تشریح کرد و گفت: در سبک جغدوار منافع خود و فرد مقابل بسیار مهم است و حل تعارض به نفع طرفین است. در این سبک شاید انرژی زیادی صرف گردد اما در هر حال منجر به کاهش تنش می گردد. در سبک کوسه وار یا رقابت جویانه فرد علاقه و خواسته خود را مهمتر از دیگران می داند و این موضوع باعث صدمه دیدن ارتباط می گردد. در سبک خرس کوچولو افراد از علایق و خواسته های خود عبور می نمایند تا فرد مقابل به خواسته اش برسد. در سبک روباه وار نیز افراد به دنبال به دست آوردن علایق خود نیستند و رسیدن به بعضی از خواسته ها برایشان کافی است.

وی تاکید نمود: باتوجه به شرایط پیش آمده ممکن است بعضی افراد دچار ترس شده باشند. انسان ها با یکدیگر متفاوت هستند اما زمانی می توان برنده بود که بتوانیم مذاکره برد- برد با یکدیگر داشته باشیم، به طوری که به حداکثر نقطه مشترک برسیم. همچنین با توجه به ترس، استرس و اضطرابی که در حال حاضر وجود دارد هرچقدر والدین بتوانند با فرزندان خود بیشتر صحبت نمایند و صحبت های آنها را گوش دهند می توانند یاری نمایند که راحت تر از این شرایط عبور کنیم.