وعده هایی برای جبران عقب ماندگی های حوزه کتاب - وبلاگ بهروز

به گزارش وبلاگ بهروز، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توسعه ویترین کتابفروشی ها را یکی از ضرورت های پیش روی حوزه نشر دانست و بعلاوه گفت: از ظرفیت های تکنولوژیک و فناوری استفاده کنیم تا عقب ماندگی های موجود را که در حوزه محتوا و کتاب بیشتر است جبران کنیم.

به گزارش وبلاگ بهروز و به نقل از ستاد خبری بیست ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، یاسر احمدوند (معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی) در نشستی که 27 آبان 1400 با حضور وبلاگ بهروز حوزه کتاب و بعلاوه علی رمضانی (مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر بیست ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران)، محمد اللهکمک (مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) و علیرضا اسماعیلی (مشاور اجرایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) برگزار گردید، درباره سیاست های این وزارتخانه برای توسعه کتاب و کتابخوانی گفت و با بیان این که کتاب باید در دسترس و مقابل چشمان مردم قرار گیرد و ویترین عرضه کتاب توسعه یابد، اظهار کرد: ما در تغییرات پی درپی شرایط اقتصادی، اجتماعی و علمی در جامعه باید کتاب و کتابخوانی را هم پای آن ها پیش ببریم. نمایشگاه های مجازی کتاب باید توسعه پیدا کند و نمایشگاه های حضوری را به نحو بهتری برگزار کنیم. بعلاوه از ظرفیت های تکنولوژیک و فناوری استفاده کنیم تا عقب ماندگی های موجود را که در حوزه محتوا و کتاب بیشتر است جبران کنیم.

او اضافه نمود: مجموعه های خصوصی در این زمینه با توان خوب فعال هستند تا فرهنگ کتابخوانی دیجیتال و کتاب های گویا رواج پیدا کند و فراورینمایندگان هم بتوانند از این بسترها و ابزارها استفاده نمایند. البته در جهان هم همچنان بین استفاده از کتاب های چاپی و دیجیتال، فاصله زیادی است و پیش بینی هم نمی گردد این نوع از کتاب ها (کتاب های الکترونیک) در آینده نزدیک جایگزین کتاب های کاغذی شوند. البته کتاب خواندن به صورت کاغذی لذت دیگری دارد و دارای آداب و شئونی از زندگی است. بنابراین شکل سنتی کتاب در جای خود باقی خواهد ماند و در کنار آن از دیگر ابزارها و امکانات هم استفاده خواهیم کرد.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در سال آینده گفت: اگر شرایط بهداشتی اجازه دهد و مجوزهای لازم صادر گردد ما در اردیبهشت ماه سال 1401 نمایشگاه کتاب تهران را برگزار می کنیم. در این خصوص بازدیدی از مصلای تهران خواهیم داشت تا امکان برگزاری نمایشگاه در آن مکان را مورد سنجش قرار دهیم. در روزهای آینده نیز آنالیز های محیطی دیگری از سطح شهر خواهیم داشت تا نسبت به فضاهای دیگر نیز اطمینان حاصل کنیم. نشست هایی به وسیله گروه های تخصصی در خانه کتاب و ادبیات ایران تشکیل شده و موضوع در حال پیگیری است.

احمدوند بعلاوه یادآورشد: البته زمان و ویژگی های مختلف نمایشگاه کتاب تهران به صورت حضوری نهایی نشده است و چون زمان زیادی تا موعد برگزاری نمایشگاه به جای مانده، اکنون در ستاد ملی کرونا نیز قابل آنالیز و تصمیم گیری نیست. این مساله باید براساس شرایط پیش رو مدتی قبل از نمایشگاه در جلسه ای آنالیز و مجوزهای لازم صادر گردد، ممکن است زمان کمی جابه جا گردد اما در فصل بهار نمایشگاه را برگزار کنیم.

او درباره سیاست های معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه یارانه های نشر نیز اظهار کرد: یارانه ها باید در محل و جهت درست خودش برای ترویج و استفاده از محتوای سالم قرار گیرد. هرچند معتقدم که فلسفه یارانه کمک به حیات نشر نیست و نباید به گونه ای به یارانه نگاه گردد که ناجی و منجی عرصه نشر است. یارانه حوزه نشر باید بر اساس اقتضائات، عرضه و تقاضا و احتیاجهای فرهنگی جامعه، فرآیند خود را پیش ببرد، یارانه و حمایت از نشر باید برای ترویج محتوای مطلوب و رساندن آسان کتاب به مخاطب مشتاق صرف گردد.

احمدوند در ادامه با بیان این که مبلغ و مقدار یارانه موجود در حوزه کتاب به مقداری نیست که کفاف اقتصاد این حوزه را بدهد و در مقدار ای است که از کالای مطلوب حمایت کنیم، گفت: در تدارک هستیم با ایجاد ظرفیت بیشتر به توسعه ویترین کتابفروشی ها کمک جدی کنیم. توسعه ویترین کتابفروشی ها یکی از ضرورت های پیش روی حوزه نشر است و اگر این اقدام انجام گردد، صنعت نشر دیگر احتیاج چندانی به حمایت های دولتی نخواهد داشت. فرآیند عرضه و رساندن کالا به مخاطب در زنجیره تامین درست و اقتصادی کالا قرار خواهد گرفت. در بعضی نقاط کشور، کتابفروشی های جامع نداریم، باید به سمت ایجاد این نوع کتابفروشی ها پیش برویم. در این زمینه بخش خصوصی باید کمک کند و از تسهیلات لازم استفاده گردد و علاوه بر آن باید سایر دستگاه ها و نهادهای استانی و شهری هم برای ایجاد زمینه لازم و توسعه کتابفروشی ها مشارکت نمایند.

او در این نشست خطاب به رسانه ها گفت: شما اهالی رسانه کارشناس کتاب هستید و می خواهم که پیشنهادهای خودتان را به ما منتقل کنید. وبلاگ بهروز حوزه کتاب، سرمایه ما در این حوزه هستند و درخواست داریم که به ما به شکل های مختلف در زمینه فکری، ارائه طرح و ایده کمک کنید. مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست های ثابتی برای ایده گرفتن از رسانه ها برگزار کند. امکان فعالیت های مشترک وجود دارد تا فضاسازی برای رونق بیشتر کتاب داشته باشیم.

احمدوند در ادامه از بازدید از تعدادی از کتابفروشی های سطح شهر گفت و با بیان این که یکی از دغدغه های امروز اهالی نشر، استفاده از تسهیلات مصوب خدمات پستی است، اضافه نمود: ناشران اقبال خوبی از این خدمات داشتند و این موضوع موجب سهولت دسترسی مخاطبان به کتاب شده است. البته این طرح به علت این که بخشی از هزینه ها برعهده وزارتخانه بوده، بار اقتصادی زیاد برای وزارتخانه به همراه داشته است.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره مشکل کمبود کاغذ نیز گفت: کارگروه فراوری کاغذ در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شده است و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و همراهی معاون اول رئیس جمهوری، فراوری داخلی کاغذ را پیگیری می کنیم. علاوه براین برای برطرف مسائل در شرایط موجود 20 میلیون دلار برای واردات کاغذ نشر در نظر گرفته شده است تا در مجموع آرامش به بازار نشر برگردد.

محمد اله کمک (مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) نیز در این نشست درخصوص مساله کتاب سازی گفت: ما در اداره کتاب شاهد کتاب هایی هستیم که برای دریافت مجوز مراجعه می نمایند و آنالیز ممقدار نشان می دهد که این کتاب ها کتاب سازی شده و از روی کتاب های دیگر است که این کتاب ها را نمی پذیریم. در محافل علمی و دانشگاهی نرم افزارهای مشابهت یابی پیش بینی شده است که کمک می نماید به این نکته برسیم که متن مورد نظر حاصل کوشش نویسنده است یا خیر، در حوزه کتاب نیز سعی داریم از چنین امکاناتی استفاده کنیم.

او اضافه نمود: کتاب هایی که عملا کتاب سازی باشند اگر چه در محتوا مغایر با ضوابط نشر نیستند اما در عنوان مغایر ضوابط به حساب می آیند. در این دوره قرار شده است این دسته کتاب ها جدا شوند و نتیجه آنالیز نرم افزاری مشابهت یابی به ناشر ارائه گردد.

اله کمک درخصوص انتشار همزمان چند ترجمه از روی نسخه خارجی یک کتاب نیز گفت: در این زمینه برای ما تقدم و تاخر زمانی مهم است. البته نمی توان مانع شد که یک کتاب با چندین ناشر و چندین ترجمه در ایران به چاپ برسد. گاهی ناشر ایرانی رایت کتاب را خریداری نموده است که بحث متفاوتی دارد.

مدیر کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درخصوص تاخیر در صدور مجوزها و پاسخگویی به ناشران نیز گفت: سامانه ای که کارها را برای گروه های کارشناسی ارسال می نماید این امکان را دارد که نشان دهد چه کتابی در چه مرحله ای و در چه موضوعی متوقف مانده است. به صورت هفتگی در تهران و 10 استان دیگر فرآیند کارشناسی به صورت موضوعی رصد می گردد. با این اقدام مساله طولانی شدن زمان آنالیز حل و کارهای کارشناسی در زمان و وقت خوبی انجام می گردد تا مجوز کتاب مشمول زمان نگردد.

اله کمک در ادامه بر لزوم به روزرسانی قوانین حوزه های مختلف تاکید نمود و گفت: با توجه به رشد فکری در جامعه و پیشرفت فناوری، ابزارهای مطالعه مردم نیز تغییر می نماید و لازم است که در این حوزه قوانین به روز گردد؛ اما در این حوزه باید به جزئیات بیشتری با صاحبان آثار دست پیدا کنیم تا به یک نتیجه گیری برسیم.

بیست ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از بیست و چهارم آبان ماه شروع و تا یکم آذر ماه 1400 با شعار جای خالی را با کتاب خوب پر کنیم در سراسر کشور ادامه دارد.